سلولهای بنیادی بند ناف و بهبود کنترل متابولیک در افراد مبتلا به دیابت نوع 1

بر اساس مقاله ی منتشر شده از طرف انستیتو cord Bloodآمریکا، سلولهای بنیادی بندناف در درمان دیابت نوع 1 بطور موفقیت آمیزی بکار گرفته شدند.سلولهای بنیادی مذکور برای ساختن مجدد سلولهای Tاستفاده شدند .این کار سبب تولید مجدد انسولین توسط پانکراس و کاهش نیاز بیمار به انسولین تزریقی گردید.

بر اساس مقاله ی منتشره ، درمان در بیماران دیابتی که امیدی به تولید انسولین در آنها نبود در دراز مدت با موفقیت انجام گردید.نتایج فاز 1 و 2 و کارآزمایی بالینی این مطالعات در مجله ی BMC Medicine(Jan,2012)به چاپ رسید و نشان داد که استفاده از سلولهای بنیادی بندناف، بیماری خود ایمنی را معکوس کرده و سبب بازسازی سلولهای بتای جزایر لانگرهانس در بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 می شود.

نویسندگان مقاله می افزایند: مدولاسیون موفقیت آمیز سیستم ایمنی بوسیله ی سلولهای بنیادی بندناف ونتایج کلینیکی بهبود وضعیت بیماران برای درمان سایر بیماریهای اتوایمیون و بیماریهای مرتبط با التهاب، بدون نگرانی های ایمنی و نژادی که در مورد روش های فعلی استفاده از سلولهای بنیادی وجود دارد، بسیار مهم است.

این مطالعات در چین انجام شد و در آن 15 بیمار با متوسط سن 29 سال که بطور متوسط 8 سال سابقه ی ابتلا به بیماری دیابت را داشتند، شرکت کردند. در این روش از خون بیماران از طریق یک سیستم بسته ، لمفوسیت ها جدا شده و بلافاصله در محیط کشت با سلولهای بنیادی بندناف قبل از برگردانده شدن به سیستم گردش خون بیمار، کشت می شوند. بیماران بطور تصادفی در گروه یک ، درمان (12نفر) وگروه شاهد (3 نفر، sham therapy) قرار گرفتند.

نقطه ی پایانی اولیه برای بررسی امکان پذیر بودن استفاده از این روش درمانی، ایمن بودن درمان در 12 هفته بعد از انجام درمان و مشاهده ی اثر بخشی اولیه در بهبود عملکرد سلولهای بتا بعد از 24 هفته بود.

هیچ عارضه ی جانبی در انجام این روش مشاهده نشد تمام بیماران مراحل را با کمترین درد از طریق دو  venipuncture(تزریق به داخل ورید) تحمل کردند. مقدار پپتید Cدر حالت ناشتا در بیمارانی که به دیابت نوع 1 با شدت متوسط مبتلا بودند یعنی هنوز تعدادی از سلولهای بتای آنها قادر به تولید انسولین بود، بعد از 12 و 24 هفته از این درمان بهبود یافت(متوسط افزایش آن از 42/0 نانو گرم در میلی گرم لیتر در هفته ی دوازدهم).

مقدار پپتید Cناشتا در بیمارانی که به دیابت نوع 1 شدید ، مبتلا بودند یعنی سلولهای بتای جزایر لانگرهانس آنها بکلی فعالیت خود را از دست داده بود نیز تا حدی بهبود نشان می دهد (متوسط افزایش Cپپتید در هفته ی دوازدهم از 21/0 نانو گرم در میلی لیتر بود).

در هفته چهارم و دوازدهم بعد از درمان مقدار تولید Cپپتید در پاسخ به آزمایش تحمل گلوکز خوراکی (با 75 گرم محلول قندی) در بیمارانی که بیماری دیابتشان متوسط است (تعدادی از سلولهای بتا هنوز در پانکراس آنها فعال هستند) بهبود می یابد.

به گفته ی پژوهشگران ،در بیماران با دیابت شدید که هیچیک از سلولهای بتای پانکراس آنها فعالیت نمی کنند در پاسخ به آزمایش تحمل گلوکز خوراکی در شروع تحقیقات قبل از درمان، هیچ Cپپتیدی تولید نمی شود اما در هفته ی دوازدهم تولید Cپپتید در پاسخ به این آزمایش بهبود می یابد. این بهبود تا هفته ی چهلم بعد از درمان همچنان حفظ می شود(P=0.026).

در گروه شاهد (sham group)هیچ تغییر قابل توجهی در هر یک از نقاط پایانی پیگیری( هفته 12 و 24)، مشاهده نشد.

متوسط دوز روزانه ی تزریق انسولین در بیماران  با شدت متوسط ، 12 هفته بعد از درمان تا 38% و در بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 شدید، تا 25% کاهش یافت.

کاهش دوز روزانه ی انسولین در هر دو گروه از بیماران در خلال 24 هفته بعد از درمان حفظ شد.

متوسط مقدار هموگلوبین A1Cدر میان بیمارانی که به دیابت نوع 1 متوسط مبتلا بودند، در شروع آزمایش73/8 درصد بود که در هفته چهارم بعد از درمان به 67/7 درصد (P=.036) و در هفته ی دوازدهم به 82/6 درصد (P=0.019)رسید.

متوسط مقدار هموگلوبین A1Cدر بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 شدید به میزان 68/1 درصد بعد از درمان کاهش یافت. هیچ تغییر قابل مشاهده ای در متوسط مقدار هموگلوبین A1Cدر گروه شاهد دیده نشد (P= 0.86).

در این آزمایشات بالینی مشخص گردید که در معرض قرار دادن سلولهای لمفوسیت یک بیمار با سلولهای بنیادی بند ناف دو پیامد ضروری و مورد نیاز برای درمان دیابت نوع 1 را بهمراه دارد: "بر عکس شدن بیماری خود ایمنی " و "بازسازی سلولهای بتا جزایر لانگرهانس".

محققین می گویند: اگر چه نتایج کاملاً امیدوار کننده است اما برای بررسی تأثیرات دراز مدت پس از درمان ، آزمایشات بالینی باید در جمعیت بزرگتری انجام شود.

منبع: endocrinetoday.com